Δελτίο Τύπου 2-3

Κοινωνικές Επιστήμες (Τεύχος 2-3)

Η κρίση

Τη δεύτερη χρονιά κυκλοφορίας του, το τεύχος του επιστημονικού περιοδικού ΚΕ είναι διπλό, αφενός, έχει ως θέμα τις διάφορες μορφές οδύνης που παράγει η σημερινή οικονομική κρίση, αφετέρου, προσφέρει εργαλεία για την κατανόησή της τόσο στην Ελλάδα όσο και στο διεθνές επίπεδο, και φέρει τον τίτλο:

Η κρίση

Αντλώντας από τα δεδομένα της καθημερινότητας, σε μια προσπάθεια καταγραφής του βιώματος της κρίσης, διαδραματίζοντας ένα ρόλο «δημόσιου συγγραφέα», παρουσιάζονται συνεντεύξεις με δρώντες που προέρχονται από διάφορα επαγγελματικά και κοινωνικά περιβάλλοντα και συνιστούν διαφορετικές περιπτώσεις οδυνών με στόχο να αποδοθεί και να κατανοηθεί η πολυφωνία της σημερινής κοινωνικής πραγματικότητας.

Νίκος Παναγιωτόπουλος
Εισαγωγή στην κοινωνιοανάλυση

Παρουσιάζεται η μέθοδος της κοινωνιοανάλυσης, η οποία ενεργοποιήθηκε στις συνεντεύξεις.
η κοινωνιολογία θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πολύ ωφέλιμο και ισχυρό εργαλείο προσωπικής γνώσης […] το οποίο μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε “γιατί είμαστε ό,τι είμαστε, γιατί ζούμε ό,τι ζούμε, όπως το ζούμε, γιατί κάνουμε ό,τι κάνουμε, γιατί σκεφτόμαστε ό,τι σκεφτόμαστε, γιατί αισθανόμαστε αυτή ή την άλλη αντίφαση και οδύνη…”».

Στην ασπρόμαυρη έκδοση του ΚΕ φιλοξενούνται, επίσης, τρία έγχρωμα καλλιτεχνικά έργα του ζωγράφου Κώστα-Ηρακλή Γεωργίου, τα οποία δημιούργησε με έμπνευση κοινωνιολογικές αναλύσεις σχετικές με τη θεματική του τεύχους.

Δελτίο Τύπου 1

Κοινωνικές Επιστήμες (Τεύχος 1)

Οι γειτονιές του πολιτισμού

Σε μια εποχή γενικευμένης κρίσης δημιουργείται και κυκλοφορεί ένα νέο επιστημονικό περιοδικό, το ΚΕ. Πρόκειται για μια ετήσια τρίγλωσση επιθεώρηση κοινωνικών ερευνών (κείμενα γραμμένα στην ελληνική, αγγλική ή γαλλική γλώσσα) που περιλαμβάνει πρωτότυπα και αδημοσίευτα κείμενα τα οποία εντάσσονται κάθε φορά στο ειδικό θεματικό περιεχόμενο του τεύχους.

Με αφορμή τα 10 χρόνια από το θάνατο του Γάλλου κοινωνιολόγου Pierre Bourdieu (1930-2002), το πρώτο τεύχος του περιοδικού αφιερώνεται στη μνήμη του, έχει ως θέμα τις πολιτισμικές κι εκπαιδευτικές ανισότητες και φέρει τον τίτλο:

Δελτίο Τύπου 4-5

Κοινωνικές Επιστήμες (Νο 4-5)

ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΙ: Θεωρία του πεδίου

Το ΝΕΟ ΔΙΠΛΟ τεύχος του ετήσιου τρίγλωσσου (κείμενα γραμμένα στην ελληνική, αγγλική ή γαλλική γλώσσα) επιστημονικού περιοδικού ΚΕ [Κοινωνικές Επιστήμες], την τρίτη χρονιά κυκλοφορίας του (2014), είναι αφιερωμένο σε μια από τις σημαντικότερες έννοιες της σύγχρονης κοινωνιολογίας, σε μια από τις θεμελιώδεις έννοιες που δομούν το επιστημονικό έργο του Γάλλου κοινωνιολόγου Pierre Bourdieu, στην έννοια του

π ε δ ί ο υ, με αφορμή τη δημοσίευση, για πρώτη φορά παγκοσμίως, παράλληλα με τη γαλλική επιθεώρηση Actes de la recherche en sciences sociales, οκτώ σεμιναρίων που είχε διεξαγάγει ο ίδιος και στα οποία εισήγαγε την έννοια αυτή, και φέρει τον τίτλο:

Μ Ι Κ Ρ Ο Κ Ο Σ Μ Ο Ι

ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΠΕΔΙΟΥ

Τα κείμενα που εντάσσονται στη θεματική του τεύχους έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό την ενεργοποίηση της έννοιας του ΠΕΔΙΟΥ. «Αρχικά, η έννοια αυτή χρησίμευσε για να προσδιορίσει μια θεωρητική στάση ή, ακριβέστερα, μια αρχή κατασκευής των επιστημονικών αντικειμένων. Δεν έμενε πια παρά να ενεργοποιήσουμε το επεξεργασμένο σύστημα γενικών ερωτήσεων για να ανακαλύψουμε –εφαρμόζοντάς το σε διαφορετικούς χώρους– τις ιδιαίτερες ιδιότητες κάθε πεδίου και τις σταθερές που αποκαλύπτει η σύγκριση των διαφορετικών κόσμων [μικρόκοσμοι] που αντιμετωπίζονται ως ισάριθμες “ιδιαίτερες περιπτώσεις του δυνατού”. […] Η εμμονή των επανειλημμένων ενεργοποιήσεων είναι ένας από τους δυνατούς τρόπους που επιτρέπει να φέρουμε σε υψηλότερο βαθμό γενίκευσης και τυποποίησης τις θεωρητικές αρχές που εμπλέκονται στην εμπειρική μελέτη διαφορετικών κόσμων, και τους σταθερούς νόμους της δομής και της ιστορίας των διαφόρων πεδίων. Η ανάλυση των πεδίων στους διάφορους σχηματισμούς που μπορούν να λάβουν ανάλογα με τις εποχές και τις εθνικές παραδόσεις […] σημαίνει ότι παραχωρούμε στη συγκριτική μέθοδο όλη την αποτελεσματικότητά της. Αυτό μας οδηγεί, πράγματι, στο να συλλάβουμε κάθε περίπτωση στην πιο συγκεκριμένη μοναδικότητά της χωρίς να παραδοθούμε στην ιδιογραφική περιγραφή (μιας καθορισμένης κατάστασης ενός καθορισμένου πεδίου), και να προσπαθήσουμε να συλλάβουμε, με την ίδια κίνηση, τις σταθερές ιδιότητες όλων των πεδίων και την ειδική μορφή που λαμβάνουν εντός τους οι γενικοί μηχανισμοί και το σύστημα των εννοιών (κεφάλαιο, επένδυση, συμφέρον κτλ.) που χρησιμοποιούνται για να τους περιγράψουν». P. Bourdieu

Résumés ΚΕ 4-5 [2014]

Franz Schultheis

En étudiant Weber et en allant au-delà de celui-ci: la théorie de Pierre Bourdieu en matière de champ religieux

Au moment même où Pierre Bourdieu vit une conversion biographique profonde de philosophe normalien en ethnologue et sociologue de terrain durant ses années en Algérie, il rencontre la sociologie religieuse de Max Weber qui restera pour lui une référence-clé. De retour en France grâce au soutien de Raymond Aron, il enseignera la sociologie à l’Université de Lille et, au lieu de faire un cours sur Durkheim, qui aurait eu sa préférence, Aron le pousse à enseigner la sociologie wébérienne. Comme nous le raconte Bourdieu ca sera pour lui un moment décisif, étant donné qu’il découvrira dans la sociologie religieuse de Weber les structures élémentaires de la théorie des champs qui accompagnera le développement de sa théorie du monde social durant les décennies à suivre.

Abstracts KE 4-5 [2014]

Franz Schultheis

Studying Bourdieu and moving beyond him: Bourdieu’s theory of the religious field

When Pierre Bourdieu experienced a profound life conversion from a philosopher of the École Normale Supérieure to a field anthropologist and sociologist during his years in Algeria, he got familiar with Max Weber’s sociology of religion, which was going to remain a key reference for him. Upon his return to France, thanks to the support of Raymond Aron, he taught sociology at the University of Lille, and instead of a course on Durkheim, which he would have preferred, Aron urged him to teach Weberian sociology. As Bourdieu tells us, this was a decisive moment for him, as he discovered in Weber’s sociology of religion the elementary structures of the theory of fields, which were going to accompany the development of his own theory of the social world in the decades that followed.

Περιλήψεις ΚΕ 4-5 [2014]

Franz Schultheis

Μελετώντας τον Weber και πηγαίνοντας πέρα από αυτόν: η θεωρία του Pierre Bourdieu περί θρησκευτικού πεδίου

Τη στιγμή που ο Pierre Bourdieu βιώνει μια βαθιά μεταστροφή ζωής, όταν μετατρέπεται από φιλόσοφο της École Normale Supιrieure σε κοινωνικό ανθρωπολόγο και κοινωνιολόγο πεδίου κατά τα χρόνια του στην Αλγερία, θα συναντήσει τη θρησκευτική κοινωνιολογία του Max Weber, που θα παραμείνει γι’ αυτόν αναφορά-κλειδί. Επιστρέφοντας στη Γαλλία, χάρη στην υποστήριξη του Raymond Aron, θα διδάξει κοινωνιολογία στο Πανεπιστήμιο της Λιλ και αντί για παραδόσεις πάνω στον Durkheim, όπως προτιμούσε, ο Aron θα τον ωθήσει να διδάξει τη βεμπεριανή κοινωνιολογία. Όπως μας διηγείται ο ίδιος ο Bourdieu, επρόκειτο για μια καθοριστική στιγμή, καθώς θα ανακάλυπτε στη θρησκευτική κοινωνιολογία του Weber τις στοιχειώδεις δομές της θεωρίας των πεδίων, οι οποίες συνόδευσαν την ανάπτυξη της θεωρίας του για τον κοινωνικό κόσμο κατά τις δεκαετίες που ακολούθησαν.

Résumés ΚΕ 2-3 [2013]

Nikos Panayaotopoulos

Introduction à la socioanalyse

L’ article vise à présenter les principes de socioanalyse, de la méthode qui comme, selon Pierre Bourdieu, une accumulation des résultats d’ une réflexivité sur les outils et les acquis de l’ approche à la fois objective ou structurelle et de type clinique, a été mis en oeuvre à une enquéte sur les formes de souffrance que la crise économique et sociale en Grèce, aujourd’hui, produit, dont une partie des résultats est présentée dans ce numéro. 

Abstracts KE 2-3 [2013]

Nikos Panayotopoulos

Introduction to socioanalysis

This article attempts to present the principles of socioanalysis which, according to Pierre Bourdieu, as an accumulation of the results of a reflexivity on the tools and the acquis of both the objective or structural and of the analytical, clinical type approach, was enabled in the research which aimed at the exploration of the forms of suffering that the economic and social crisis produces, nowadays, in Greece. Part of the results of this research is presented in this issue.

Περιλήψεις ΚΕ 2-3 [2013]

ΚΕ2-3. Η κρίση [2013]

Νίκος Παναγιωτόπουλος, Εισαγωγή στην κοινωνιοανάλυση

Παρουσιάζεται η μέθοδος της κοινωνιοανάλυσης, η οποία ενεργοποιήθηκε στις συνεντεύξεις.

η κοινωνιολογία θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πολύ ωφέλιμο και ισχυρό εργαλείο προσωπικής γνώσης […] το οποίο μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε “γιατί είμαστε ό,τι είμαστε, γιατί ζούμε ό,τι ζούμε, όπως το ζούμε, γιατί κάνουμε ό,τι κάνουμε, γιατί σκεφτόμαστε ό,τι σκεφτόμαστε, γιατί αισθανόμαστε αυτή ή την άλλη αντίφαση και οδύνη…”».

Résumés KE1 [2012]

Maria Vidali

L’art de l'amour de l'art

La montée et la prédominance du processus du marketing sur le modus operandi des musées tendent à être perçues, de nos jours, comme une sorte de nécessité naturelle. À tel point que les réflexions considérées aujourd’hui comme «modernisatrices» quant à l’avenir des musées et qui se développent tant sur le plan de l’élaboration des problématiques publiques qu’au sein des espaces professionnels correspondants portent davantage sur le mode même de fonctionnement de ce processus plutôt que sur son importance, sa fonction et ses incidences. Plusieurs des recherches actuelles, dans le domaine de la sociologie de la consommation culturelle et, plus particulièrement, du public des musées, constituent souvent un support de la politique de «réorganisation de la gestion de la politique pour les musées» et de leur «management» organisationnel, contribuant à la validation et à la légitimation de la nouvelle doxa qui est fondée sur un muséocentrisme et tend à s’établir en matière de gestion des musées. En tirant parti des données d’une riche recherche empirique sur le public des musées grecs et d’un travail théorique critique, l’article entreprend de reposer les fondements du rapport de la sociologie de la diffusion culturelle et de la sociologie de l’éducation.